भारतात लवकरच सुरू होत आहे 5G सेवा, जाणून घ्या 4G पेक्षा किती वेगवान ?

पीएम मोदींच्या अध्यक्षतेखाली केंद्रीय मंत्रिमंडळाने स्पेक्ट्रमचा लिलाव करण्याच्या दूरसंचार विभागाच्या प्रस्तावाला मंजुरी दिली आहे. याद्वारे, सार्वजनिक आणि उद्योगांना 5G सेवा प्रदान करण्यासाठी स्पेक्ट्रम यशस्वी बोली लावणाऱ्या दूरसंचार कंपन्यांकडे सुपूर्द केले जाईल. 5G स्पेक्ट्रमच्या लिलावासाठी दूरसंचार कंपन्या बराच काळ वाट पाहत होत्या.

सरकारच्या प्रमुख कार्यक्रमांचा डिजिटल कनेक्टिव्हिटी हा डिजिटल इंडिया, स्टार्ट-अप इंडिया, मेक इन इंडिया इत्यादीसारख्या प्रमुख कार्यक्रमांद्वारे सरकारच्या धोरणात्मक उपक्रमांचा एक महत्त्वाचा भाग आहे.

सर्व सेवा ग्राहकांपर्यंत पोहोचवण्यास सक्षम असेल | All services will be able to reach customers –

ब्रॉडबँड, विशेषतः मोबाइल ब्रॉडबँड, नागरिकांच्या दैनंदिन जीवनाचा अविभाज्य भाग बनला आहे. 2015 पासून, देशभरात 4G सेवांच्या जलद विस्तारामुळे याला मोठी चालना मिळाली आहे. 2014 मधील 100 दशलक्ष सदस्यांच्या तुलनेत आज 800 दशलक्ष ग्राहकांना ब्रॉडबँडचा वापर आहे. अशा आद्य धोरणात्मक उपक्रमांद्वारे, सरकार अंत्योदय कुटुंबांना मोबाईल बँकिंग, ऑनलाइन शिक्षण, टेलिमेडिसिन, ई-रेशन इत्यादींच्या प्रवेशास प्रोत्साहन देण्यास सक्षम आहे.

स्वदेशी विकासाकडे नेणारे 5G | 5G leading to indigenous development –

देशात निर्माण झालेली 4G इकोसिस्टम आता 5G स्वदेशी विकासाकडे नेत आहे. मोबाईल हँडसेट, दूरसंचार उपकरणांसाठी PLI (उत्पादन-लिंक्ड इन्सेंटिव्ह) योजना आणि भारत सेमीकंडक्टर मिशनच्या लॉन्चमुळे भारतात 5G सेवा सुरू करण्यासाठी एक मजबूत इकोसिस्टम तयार करण्यात मदत होईल अशी अपेक्षा आहे. ती वेळ दूर नाही जेव्हा भारत 5G तंत्रज्ञान आणि आगामी 6G तंत्रज्ञानाच्या क्षेत्रात महत्वपूर्ण ठरणार आहे.

5G ची क्षमता काय असेल ? | What will be the capacity of 5G ? –

स्पेक्ट्रम हा संपूर्ण 5G इको-सिस्टीमचा अविभाज्य आणि आवश्यक भाग आहे. आगामी 5G सेवांमध्ये नवीन-युगातील व्यवसाय निर्माण करण्याची, उपक्रमांसाठी अतिरिक्त महसूल निर्माण करण्याची आणि नाविन्यपूर्ण वापर-प्रकरणे आणि तंत्रज्ञानाच्या उपयोजनातून रोजगार उपलब्ध करून देण्याची क्षमता आहे.

स्पेक्ट्रम लिलाव कधी सुरू होणार ? | When will the spectrum auction start ? –

20 वर्षांच्या वैधतेच्या कालावधीसह एकूण 72,097.85 MHz स्पेक्ट्रमचा जुलै 2022 अखेरीस लिलाव केला जाईल. लिलावामध्ये कमी 600 MHz, 700 MHz, 800 MHz, मध्य 900 MHz, 1800 MHz, 2100 MHz, 2300 MHz, 3300 MHz पर्यंत आणि 26 GHz बॅंड फ्रिक्वेन्सीमध्ये विविध फॉरमॅटमध्ये स्पेक्ट्रम असेल.

4G च्या तुलनेत 5G सेवा किती वेगवान असेल ? | How fast will 5G service be compared to 4G ? –

अशी अपेक्षा आहे की दूरसंचार सेवा प्रदात्यांद्वारे मध्यम आणि उच्च बँड स्पेक्ट्रमचा वापर 5G तंत्रज्ञान-आधारित सेवा रोल-आउट करण्यासाठी केला जाईल, जे सध्याच्या 4G सेवांद्वारे शक्य असलेल्या तुलनेत वेग आणि कार्यक्षमता प्रदान करण्यास सक्षम असतील. सुमारे 10 पट अधिक असेल.

स्पेक्ट्रम लिलाव दूरसंचार क्षेत्रातील सुधारणांचा फायदा स्पेक्ट्रम लिलावाला सप्टेंबर 2021 मध्ये घोषित केलेल्या दूरसंचार क्षेत्रातील सुधारणांचा फायदा होईल. सुधारणांमध्ये आगामी लिलावात मिळालेल्या स्पेक्ट्रमवर शून्य स्पेक्ट्रम वापर शुल्क (SUC) समाविष्ट आहे, ज्यामुळे दूरसंचार नेटवर्कच्या सेवा प्रदात्यांना ऑपरेटिंग खर्चाच्या बाबतीत महत्त्वपूर्ण दिलासा मिळेल. याशिवाय, एका वार्षिक हप्त्याच्या समतुल्य आर्थिक बँक गॅरंटी सादर करण्याची अटही दूर करण्यात आली आहे.

मंत्रिमंडळाने मशीन-टू-मशीन कम्युनिकेशन, इंटरनेट ऑफ थिंग्ज (IoT), ऑटोमोटिव्ह, हेल्थकेअर, आर्टिफिशियल इंटेलिजन्स (AI) यांसारख्या उद्योग 4.0 ऍप्लिकेशन्समध्ये नवकल्पनांच्या नवीन लाटेला चालना देण्यासाठी खाजगी कॅप्टिव्ह नेटवर्कचा विकास आणि स्थापना सक्षम करण्याचा निर्णय घेतला आहे.

मीडिया रिपोर्ट्सनुसार, असेही बोलले जात आहे की यावर्षी दिवाळीपर्यंत लोकांना 5G सेवेची भेट मिळू शकते. त्यामुळे देशातील दूरसंचार क्षेत्रात नवी क्रांती सुरू झाली आहे. या अंतर्गत, दूरसंचार मंत्रालय या आठवड्यापासून इच्छुक दूरसंचार कंपन्यांकडून अर्ज मागवणार आहे.